नखे ही एक अशी रचना आहे जी बोटांना दुखापतीपासून संरक्षण देते आणि बोटांच्या अचूक क्रियाकलापांसाठी मदत देखील करते. त्याचसोबत ते बोटांचे सौंदर्य सुद्धा वाढवते. नखांचे सुशोभीकरण करणे हा आज एक मोठा उद्योग बनला आहे, सेवांमध्ये उत्पादनांची विस्तृत श्रेणीच आहे. नेल पॉलिश, त्याला अधिक कडक करणे, ते विशिष्ट आकारात वाढवणे, सजावट करणे असे अनेक प्रकार समाविष्ट आहेत.
वरील माहिती पुणे येथील रुबी हॉल क्लिनिकच्या त्वचा तज्ज्ञ डॉ. गौरी पद्मावार यांनी दिली आहे. त्या पुढे म्हणतात -
रंग, शायनर्स, हार्डनर्स, प्लास्टिक किंवा मेटल डेकोरेटिव्ह मटेरियल इत्यादींचा वापर करून नेलपॉलिशचे कॉस्मेटिक आकर्षण प्राप्त केले जाते. स्ट्रक्चर, जाडी आणि अधिक काळ टिकण्यासाठी वापरले जाणारे जेल नेल पॉलिश सामान्य नेल पॉलिशपेक्षा भिन्न असतात. जेल नखांमध्ये पावडर आणि द्रव अवस्था असते जी दंत रेजिन्ससारखी असते. या स्वरूपातील नेल पॉलिश वाळण्यास आणि कडक होण्यासाठी अतिनील प्रकाशाची आवश्यकता असते. रेग्युलर नेल पॉलिशला कोरडे होण्यासाठी यूव्ही लाइटची आवश्यकता नसते, त्यामुळे जेल नेल पॉलिशपेक्षा ते वेगळे असते. जेल नेल पॉलिश नखांना चिकटून राहते. त्यांना नेल प्लेटमधून काढून टाकण्यासाठी कठोर बफिंगची आवश्यकता असते. यामुळे नखांना नकळत शारीरिक नुकसान होते. योग्य अनुप्रयोगासाठी क्यूटिकल ट्रिमिंग आणि नेल प्लेट बफिंग देखील आवश्यक असते.
नेल जेल पॉलिशमध्ये जटिल संयोजन असते जे त्यांना रंग, पोत, सुसंगतता प्रदान करतात. नायट्रोसेल्युलोज, रेजिन्स, प्लास्टिसायझर्स, सॉल्व्हेंट्स, रंगद्रव्ये ही काही नावे आहेत. हे सर्व घटक काही लोकांमध्ये ऍलर्जीक संपर्क त्वचारोग, पापण्यांचा दाह, श्वासोच्छवासाची जळजळ आणि नखे गळण्यास प्रवृत्त करण्यास सक्षम असते. मायकोबॅक्टेरियम आकस्मिक संसर्गाची काही प्रकरणे अस्वच्छ मॅनिक्युअर आणि पेडीक्योरशी संबंधित असल्याचे नोंदवले गेले आहे. नेल पॉलिश सुकविण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या अतिनील प्रकाशाचा दीर्घकाळ वापर केल्याने नॉन-मेलेनोमा त्वचेच्या कर्करोगाची काही प्रकरणे दिसून आली आहेत.
क्यूटिकल रीशेपिंग आणि बफिंगमुळे पुढील शारीरिक आघातांमध्ये नखांना बुरशीजन्य आणि बॅक्टेरियाच्या संसर्गाची शक्यता वाढवू शकतात. ज्यामुळे शेवटी नखांच्या आजूबाजूच्या भागात वेदना होतात आणि नखेच विकृत होऊ लागतात. नखे पातळ होणे हे अति बफिंगशी देखील संबंधित आहे.
नेलपॉलिश रिमूव्हर म्हणून एसीटोनचा वापर केल्याने नखांच्या आसपासच्या त्वचेला जास्त कोरडेपणा आणि जळजळ होते.
काय करावे, काय करू नये?
हायपोअलर्जेनिक नेल पॉलिश वापरा. या प्रकारांमध्ये सेल्युलोज, एसीटेट, ब्युटीरेट आणि पॉलिस्टर राळ असतात. नेलपॉलिश टाळा ज्यामध्ये टोसिलॅमाइड फॉर्मल्डिहाइड रेजिन असते.
नेलपॉलिश रिमूव्हर म्हणून एसीटोनचा जास्त वापर टाळा. नेल क्युटिकल्स नियमितपणे मॉइश्चरायझ करा.
(फोटो सौजन्य – फ्री पिक)
